Süresiz Nafaka Sorununa Çözüm

Nafaka Nedir?

Nafaka, “yemek içmek, geçinmek için gerekli olan şeylerin tümü” olarak tanımlanır. Hukukta ise yoksulluk nafakası şu şekilde yer almaktadır:
MADDE 175.- Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek taraf, kusuru daha ağır olmamak koşuluyla geçimi için diğer taraftan mali gücü oranında süresiz olarak nafaka isteyebilir.
Nafaka yükümlüsünün kusuru aranmaz.
İslamda ise nafaka evlilik süresince erkeğin kadının geçimini ve tabii haklarını sağlaması şeklinde yer alır.
“Varlıklı olan kimse nafakayı varlığına göre versin.” (Talak 7)
“Kadınlarınızın da normal bir şekilde yiyecek ve giyecekleri size aittir.” (Ebu Davud)
Kuran ve sünnetteki kesin delillerle, evlilik süresince kadına nafaka sağlamak erkeğin yükümlülüğündedir. Kadının geçimi evlenene kadar babasında, evlendikten sonra ise eşindedir. Kadının ise ne kendi geçimini ne de başkasının geçimini sağlama zorunluluğu yoktur. Erkekle kadının parası ayrıdır ve erkek nikahta verilen mehire bile kadının rızası olmadan dokunamaz.

Peki Boşanma Durumunda Ne Olacak?

İslamda boşanma ile erkeğin nafaka yükümlülüğü kalkar. Ancak iddet zamanı içinde, evlillikte olduğu gibi erkek kadının nafakasını karşılamak zorundadır. İddet, boşanan kadının üç ay başı halini (ortalama 90 gün) görmesidir. Hamile kadının iddeti ise doğum yapana kadardır. Bu sürede tekrar evlenemez. Kadının iddet beklemesinin nedeni ve hikmetleri çok fazladır. Bunların en önemlilerinden biri, olası bir hamilelikte nesebin karışmaması, kadının iftiralardan muhafazasıdır. Bu süre boyunca kadının geçiminin kendisi ya da başkası tarafından sağlanması mümkün olmadığı için iddet süresi boyunca erkek kadının nafakasını karşılamak zorundadır. Bu müddet bittikten sonra kadının kocasından artık herhangi bir talep hakkı olamaz.

Çocuğun Nafakası Kimin Sorumluluğunda?

İslam hukukunda ayrılık sonrasında çocuklar varsa erkek çocuğun ergenlik çağına kadar, kız çocuğun ise evlenene kadar bakım hakkı babaya aittir. Babanın bakım sorumluluğu erkek çocuğu için büluğa erene kadar, kız çocuğu için evlenene kadardır. İslam anneyi çocukların nafakasından mesul tutmamıştır. Ancak bakım konusunda daha iyi olduğu için küçük çocuklar, bakım için anneye verilir. Dolayısıyla çocukları üzerinden annenin bakım hakkı var. Buna İslam hukukunda ‘nidame hakkı’ deniliyor. Nafaka haricinde bu durum babanın ikinci maddi sorumluluğudur.

Süresiz Nafakanın Oluşturacağı Sıkıntılar Nelerdir?

Değişen ekonomik durumların da etkisiyle ülkemizde birçok aile geçim sıkıntısı yaşamaktadır. Boşanan bir erkek eğer süresiz nafaka vermek zorunda kalırsa; hem eski eşinin geçimini hem de yeni bir evlilik yaparsa eşinin nafakasını karşılamak zorunda kalacaktır. Yani bir maaş ile bir aileye bakmak zor iken, bir maaşla iki aileye birden bakmak zorunda kalacaktır. Süresiz nafaka ödemek zorunda kalan bir kadın için işler daha da karışık bir hal alabilmektedir. Taraflardan birinin eski eşe nafaka ödemesi yeni evlilikte de problemlere sebep olabilmektedir. Eğer nafakayı ödeyemezse biriken nafaka borçları nedeniyle kişi haciz cezasına çarptırılmaktadır. Bu cezalar en sonunda hapis cezasına kadar gidebilmektedir.
Ayrıca artan süresiz nafaka mağdurları yüzünden gençler evlilikten soğumaktadır. Evlenmeyi bir risk olarak gören gençler, iki taraf içinde ciddi problemlere sebep olabilecek, ahlaki olmayan, yaşam şeklini seçmektedirler.
Bazı kadınlar ve erkekler tarafından yasal olarak verilen bu hak istismar edilmektedir. Çalışma gücü olduğu halde çalışmayan ya da kayıt dışı çalışanlar, nafaka kesilmesin diye evlenmeyenler…
Süresiz nafaka yüzünden boşanma ile bitmesi gereken iletişim de bitmiyor. Zorunlu bir şekilde devam eden bu iletişim kin, kavga vb. çeşitli sorunlara sebep oluyor.

Nafaka alamayan kadının/erkeğin geçimi nasıl olacak?

İslam devletinde eğer kadının geçimini sağlayacak bir yakını yok ve kadın da kendi geçimini sağlayamıyorsa devlet o kadına bakmakla yükümlüdür. Erkek ise geçimini kendisi sağlamakla mesuldür. Bir başkasının yardımı ile hayatını idame ettirmesi hoş karşılanmaz. Hatta Peygamber Efendimiz döneminde yoksulluk nedeniyle dilenen kimselere iş bularak yardım edilir ve onların kendi geçimlerini sağlamalarına özen gösterilirdi.

Devlet Bile Ömür Boyu Maaş Ödemek Zorunda Değilken Devlet Kadar Gücü Olmayan İnsanların Ömür Boyu Nafaka Ödemesi

Ülkemizde işten çıkarılan kişilere, belirli koşulları sağlamaları durumunda, yeni bir iş bulma sürecinde bu durumun mağduriyetini yaşamamaları için belli bir süreyle işsizlik maaşı verilmektedir. Devlet belirli bir süre boyunca o kişinin mağdur olmaması için yardım etmektedir. Ancak bu durum geçicidir, belli bir süre sonra devlet bu yardımı keser. Artık kendisinin ve sorumluluğundaki kişilerin geçimi ona ait olur. Şimdi bir karşılaştırma yaparsak bir kişi işten çıkarılıyor, devlet bir süre mağdur olmasın diye maaş bağlıyor. Ama aynı kişi boşanınca “mağdur olmasın” diye ömür boyu karşı tarafa nafaka ödemek zorunda kalıyor. Devlet bile ömür boyu maaş ödemek zorunda değilken, devlet kadar gücü olmayan insanların ömür boyu nafaka ödemesi ne kadar adil, bunun kararını siz verin.

Allah’ın Kanunları

Sonu düşünülmeden hazırlanan, beklenmeyen sonuçları olan bu tarz uygulamalar nedeniyle toplumda huzur kalmamakta ve sürekli bir kargaşa ortamı oluşmaktadır. İnsan gaybı bilmediği için insan yapımı olan kanunların olumsuz sonuçları bazen hemen bazen yıllar sonra ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle hayat nizamını belirleyecek kurallar insanı ve gaybı bilen, El-Alim olan Allah tarafından konulmalıdır. Ancak o zaman toplumun huzur içinde yaşaması mümkündür.

İlgili Video:

Eşinden boşanmış bir kadının mahkemede nafaka ve tazminat istemesi caiz mi?