Türkiye - İsrail yakınlaşmasından Hamas nasıl etkilenecek?

Ankara ve Tel Aviv arasındaki ilişkiler 2008-2009'daki Gazze Savaşı ve daha sonra 2010'da 10 sivilin ölümüyle sonuçlanan Mavi Marmara olayının yarattığı krizle kopma noktasına gelmişti.

Fakat Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın haziranda düzenlenen yemin töreninin ardından ülkenin başına geçen İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog'u Türkiye'ye davet etmesiyle ve iki liderin 9 Mart'ta Ankara'da buluşmasıyla Türkiye - İsrail ilişkilerinde uzun süredir ilk defa olumlu bir gelişme kaydedilmişti.

Öte yandan bu yakınlaşmanın Türkiye'nin 2007'de Gazze Şeridi'nin kontrolünü ele geçiren Hamas'la kurduğu yakın ilişkilerde nasıl yankılanacağı bir merak konusu.

Fransız haber ajansı AFP'nin analizinde Türkiye'nin ABD, İsrail, Birleşik Krallık ve Avrupa Birliği tarafından terörist örgüt olarak tanınan Hamas'a finansal ve lojistik destek verdiği, eski İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu hükümetinin sınırdışı ettiği Hamas yetkilisi Salih Aruri'nin bir dönem İstanbul'da kalmasına izin verdiği, Hamas lideri İsmail Henniye ve eski lideri Halid Meşal'i de ülkede ağırladığına dikkat çekildi.

Analizde, Erdoğan'ın "Filistin'in mücadelesinin önde gelen destekçilerinden ve İsrail'i sert eleştiren liderlerden olduğu fakat bölgedeki stratejisini değiştirdiği" ifade edildi.

"İstanbul artık misafirperver davranmayacak"

Hamas, Erdoğan - Herzog görüşmesine dair 9 Mart'ta yayımladığı açıklamada doğrudan Türkiye'nin adını kullanmadan "Siyonist oluşumun kıdemli yetkililerinin Arap ve İslam ülkelerine ziyaretlerini, özellikle de Herzog'un bölgedeki birkaç ülkeye ziyaretini endişeyle takip ediyoruz" demişti.

Gazze'deki El Ezher Üniversitesi'nden siyaset bilimi profesörü Moukhaimer Ebu Saada, AFP'ye açıklamasında "Hamas endişeli" dedi.

Akademisyen, "İsrail'in Türk makamları üzerindeki baskıyı artırması bekleniyor. Hamas liderlerinin Beyrut ya da İran'a gideceğini düşünüyorum çünkü İstanbul artık onlara misafirperver davranmayacak" ifadelerini kullandı.

Erdoğan - Herzog görüşmesinde yer alan fakat kimliklerinin gizli tutulmasını isteyen kaynaklarsa iki liderin Türkiye'deki Hamas yetkililerinin durumu hakkında görüştüğünü söyledi.

Kimliğini paylaşmayan kıdemli bir Hamas yetkilisi, AFP'ye açıklamasında herhangi bir ülkenin iç siyasetine karışmadıklarını belirterek "Türkiye başta olmak üzere tüm Arap ve Müslüman ülkelerle iyi ve dengeli ilişkileri korumak istiyoruz" dedi.

"Hamas için avantajlı olabilir"

El Ezher Üniversitesi'nden siyaset bilimi profesörü Naci Şurab da Hamas'ın İsrail görüşmesi nedeniyle "Türkiye'yle ilişkilerini feda etmeyeceği" yorumunu yaptı.

Şurab, Türkiye - İsrail ilişkilerinin onarılmasının Hamas açısından olumlu bir gelişme olarak karşılanabileceğini de söyledi. Akademisyen, Hamas'ın doğrudan İsrail'le ilişki kurmadığı için Türkiye'yi bir arabulucu olarak kullanabileceğini ifade etti.

İslamcı hareketlerle ilgili çalışan uzman Hüsam Dajani ise Türkiye'nin Hamas'la yakın ilişkilerini korumaya çalışacağını çünkü Filistinlilere verdiği desteğin Ankara'ya Müslüman coğrafyada itibar sağladığını belirtti.

"İsrail, Filistin'e desteği kesmeye çalışıyor"

ABD merkezli Al Monitor sitesinde yer alan haberde Hamas'ın Erdoğan - Herzog yakınlaşmasını olumlu karşılamadığı belirtildi.

Kimliğini paylaşmayan bir Hamas yetkilisi, Al Monitor'a açıklamasında Hamas'ın İsrail'le herhangi bir normalleşme adımını kabul etmediğini söyledi. Yetkili, "İsrail, Arap ve İslam ülkeleriyle ilişkilerini normalleştirerek Hamas liderliğindeki Filistin'in silahlı bölüklerine siyasi, finansal ve askeri desteği durdurmayı amaçladığını" belirtti.