Etiyopya'da olağanüstü hal ilan edildi

Etiyopya'da merkezi hükümet, ülke çapında olağanüstü hal ilan ederek, vatandaşları başkenti savunmaya çağırdı.

Olağanüstü hal kapsamında hükümet güçleri yolları kapatabilecek, toplu taşımayı askıya alabilecek, sokağa çıkma yasakları uygulayabilecek ve ordu güçleri belirli bölgeleri kontrol altına alabilecek. Aynı zamanda "terörist" olarak nitelenen gruplarla bağlantısı olduğundan şüphelenilen kişiler mahkeme kararı olmadan tutuklanacabilecek. Askerlik yaşına gelen her vatandaş silah altına alınabilecek.

Amhara bölgesinde merkezi yönetim güçlerini yenmeye devam eden Tigraylılar en son Dessie ve Kambolça şehirlerini de almış durumda ve Addis Ababa'ya 250 kilometre mesafede bulunuyor.

Tigraylılar Addis Ababa'ya girip mevcut yönetimi devirmeye niyetinde olduğu belirtiliyor. Tigaraylara, Ağustos ayında THKC ile iş birliği konusunda anlaşan Oromo Kurtuluş Ordusu (OKO) da destek veriyor.

Etiyopya'nın merkezi yönetimi ise hiçbir noktada Tigraylıları durduramadığından Tigray güçlerinin hedeflerine ilerlemesi sürüyor.

Tigray Savaşı (2020-)

Tigray Savaşı 4 Kasım 2020'de Etiyopya'nın kuzeyindeki Tigray bölgesinde "Tigray Halk Kurtuluş Cephesi" grubuyla Etiyopya merkezi ordusu arasında ilk çatışmaların patlak vermesiyle başladı.

Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed Ali, ilk günden itibaren bu çatışmaları 1991'den beri "şımarıklık yapan" Tigraylara bir ders verip "Tigray bölgesinde kaybolan devlet otoritesini yeniden sağlama fırsatı" olarak gördü. Sert mesajlar verdi ve Etiyopya ordusunu bölgeye karşı harekete geçirdi.

5 Kasım 2020'de Etiyopya ordusu yaklaşık 7,2 milyon nüfuslu Tigray bölgesine kapsamlı taarruza geçti ve şiddetli bir çatışma süreci başladı.

Etiyopya ordusu öncelikle 1991'den bu yana ülkenin etnik temeli federatif yapısının bir parçası olarak bölgeyi yöneten Tigray Halk Kurtuluş Cephesi'nin kontrolünde bulunan Mekelle şehrine yöneldi.

Yaklaşık 330 bin nüfusa sahip olan Mekelle şehri 17-28 Kasım 2020'de süren kanlı çarpışmalarla Etiyopya ordusunca ele geçirildi.

Tigray bölgesine komşu olan Amharalar, tarihi düşmanlığın ve 1991-2019 döneminde Amharaların yönetimden dışlanmasında Tigrayların başat rol oynamasının etkisiyle hareket etti. Bu paralelde, bu savaşa merkezi yönetimden ayrı olarak farklı milis gruplara katılıp Tigray bölgesine saldırıya geçtiler.

Derg rejimine karşı mücadelede Tigray Halk Kurtuluş Cephesi ile müttefik olan Eritre Halk Kurtuluş Cephesi de 1998-2000 Etiyopya-Eritre Savaşı'yla başlayan Tigray-Eritreli düşmanlığının tesiriyle bu savaşta Etiyopya merkezi yönetimini destekledi, hatta Tigray bölgesine yönelik saldırılara Eritre ordu güçleri de katıldı.

Cibuti ve etkinliği çoğunlukla başkenti Mogadişu ile sınırlı kalan resmi Somali yönetimi de bu savaşta Etiyopya'ya desteklerini açıkladılar.

Tigrayların bu savaşta lojistik desteğinde kilit role sahip olabilecek Eritre'nin bu tavrı savaşın, savaşa teknik açıdan iyi hazırlanan genel bir seferberlik yapan Tigraylar aleyhine gelişmesinde en büyük sebep oldu.

Tigray Halk Kurtuluş Cephesi Mayıs 2021 itibariyle bölgenin çoğunda alan hakimiyetini kaybetti ve bu bölgelerde gerilla taktiğine dayanan askeri operasyonlar gerçekleştirmeye başladı.

Tigray'da yaşanan bu çok şiddetli çatışma döneminde 300 binden fazla asker ve milisin karşı karşıya geldiği tahmin ediliyor.

Bu askeri yoğunluk ve halka karşı işlenen katliamlar nedeniyle Kasım 2020-Kasım 2021döneminde bu savaşta 60-80 bin kişinin öldüğü, Tigray Savaşı'nın 2021'in en kanlı savaşı haline geldiği tahmin ediliyor.

2021 yazında Etiyopya merkezi yönetim ordusunu Tigray Bölgesi'nde yenip bölgenin merkezi Mekelle şehrini yeniden ele geçiren Tigray Halk Kurtuluş Cephesi, taleplerinin tümünü kabul ettirebilmek ve mevcut Etiyopya Hükümeti'ni devirebilmek için Amhara Bölgesi'ne girdi ve bu bölgede tüm Etiyopya'nın başkenti olan Addis Ababa yönünde ilerlemeye başladı.