İşgalci İsrail’in kuruluşu ve Nekbe’nin başlangıcı
İsrail, 14 Mayıs 1948’de tarihi Filistin topraklarında bağımsızlığını ilan etti. Bu ilan, Filistinliler için “Büyük Felaket” anlamına gelen Nekbe’nin (Nakba) başlangıcını simgeliyor. Yaklaşık 1 milyon Filistinli topraklarından zorla çıkarıldı, 675 köy ve kasaba yok edildi. Nekbe, sadece bir tarihsel dönüm noktası değil; bugün hâlâ devam eden bir trajedinin adı.
Nekbe’nin ardından yaşananlar
Filistin Merkezi İstatistik Kurumu’nun verilerine göre, Nekbe’den bu yana Filistinlilerin yaklaşık yüzde 80’i dünyanın dört bir yanında mülteci olarak yaşıyor. Raporda ayrıca, İsrail’in Batı Şeria’da bugüne kadar 483 askeri üs ve yasa dışı yerleşim birimi kurduğu; 2022 yılı sonu itibarıyla bu yerleşimlerde yaşayan Yahudi yerleşimcilerin sayısının 745 bin 467’ye ulaştığı kaydediliyor.
İşgal altındaki topraklarda güncel durum
Gazze Şeridi’nde 587 gündür devam eden İsrail saldırıları, uluslararası insan hakları kuruluşları tarafından soykırım niteliğinde değerlendiriliyor. Altyapının büyük ölçüde yok olduğu bölgede siviller, açlık, susuzluk ve tıbbi yetersizliklerle yaşam mücadelesi veriyor. Batı Şeria’da ise İsrail ordusunun baskınları, sivillere yönelik gözaltılar ve yerleşimcilerin saldırıları günlük yaşamı felç ediyor.
Uluslararası toplumun tepkisi
Filistinliler, her yıl 15 Mayıs’ta düzenledikleri anma etkinlikleriyle Nekbe’yi hatırlatıyor. Ancak bu yılki etkinlikler, Gazze ve Batı Şeria’daki yoğun saldırıların gölgesinde yapılıyor. Uluslararası kamuoyunun ilgisi artarken, Filistin yönetimi ve sivil toplum örgütleri, işgalin son bulması, mültecilerin geri dönüş hakkının tanınması ve insan haklarının korunması için daha güçlü bir uluslararası destek çağrısında bulunuyor.
77 yıl önce başlayan Nekbe, hâlâ Filistin halkının günlük yaşamını şekillendiren bir gerçeklik olmaya devam ediyor. Gözyaşları dinmedi, yurt özlemi bitmedi.
