Kosova’da uzun süredir tartışma konusu olan okullarda başörtüsü yasağına ilişkin dava süreci, Yüksek Mahkeme’nin aldığı kararla yeni bir aşamaya geçti. Mahkeme, okullarda İslami başörtüsüne izin verilmesini talep eden davayı reddederek, Eğitim, Bilim, Teknoloji ve Yenilik Bakanlığı’nın (MEST) öğrencilerin kılık kıyafet kurallarını belirleme yetkisini teyit etti.
Arrita ağının başvurusu reddedildi
Kadınların mesleki gelişimini destekleyen “Arrita” Profesyonel Gelişim Ağı, söz konusu yasağın Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesiyle 06/2014 sayılı İdari Talimat’ın iptalini talep etmişti. Ağ, başörtüsü takan kız öğrencilerin inanç özgürlüklerinin ihlal edildiğini savunmuş, son yıllarda başörtüsü nedeniyle devlet okullarından uzaklaştırılan öğrencilere ilişkin örnekler sunmuştu.
Mahkeme: Bakanlığın yetkisi yasal dayanağa sahip
Yüksek Mahkeme, davayı “temelsiz” bularak reddetti. Kararda, Eğitim Bakanlığı’nın davranış ve kılık kıyafet kurallarını düzenleme konusunda açık yasal yetkiye sahip olduğu vurgulandı. Mahkeme ayrıca, okullarda “dini üniforma” giyilmesini yasaklayan hükmün üst düzey yasal düzenlemelerle desteklendiğini ve bu nedenle iptalinin mümkün olmadığını belirtti.
Dini özgürlük ve kamu düzeni dengesi
Kararda, Kosova Anayasası’nın din ve inanç özgürlüğünü güvence altına aldığı ancak bu hakların kamu düzeni, güvenlik ve başkalarının haklarını korumak amacıyla kanunla sınırlandırılabileceği hatırlatıldı. Mahkeme, 2011 tarihli bir Anayasa Mahkemesi kararına atıf yaparak, dini özgürlüklerin her eylemi kapsamadığını, bu özgürlüğün bireysel vicdan boyutuyla sınırlı olabileceğini ifade etti.
Başörtüsü “dini üniforma” mı?
Başörtüsünün “dini üniforma” sayılıp sayılmayacağı tartışması Kosova’da yıllardır gündemde. Kosova İslam Birliği (BIK), daha önce yaptığı açıklamalarda, başörtüsünün bir inanç gereği olduğunu, belirli bir kurumun sembolü ya da üniforması olarak değerlendirilemeyeceğini savunmuştu.
Kosova Hukuk Enstitüsü ise, mevcut düzenlemedeki tanımların muğlak olduğunu ve farklı yorumlara açık olmasının, öğrenciler arasında eşitsiz uygulamalara yol açabileceği uyarısında bulundu.
