Yeşilay, tütün bağımlılığına ilişkin çarpıcı verileri ve mücadele stratejilerini içeren “Yeşilay Türkiye Tütün Raporu 2025”i kamuoyuna açıkladı. Rapora göre, sigaraya başlama yaş ortalaması 16,9’a kadar geriledi. Bağımlılıkla mücadele edenler arasında dahi her 10 kişiden biri, sigarayı bir sorun olarak algılamıyor.
“Başvuranların Yüzde 62’si 18 Yaşından Önce Başlıyor”
Raporun tanıtıldığı basın toplantısında konuşan Yeşilay Genel Başkanı Doç. Dr. Mehmet Dinç, verilerin endişe verici boyutuna dikkat çekti. Dinç, “Bize başvuran danışanlarımızın sigaraya başlama yaşı 16 Başvuranların yüzde 62'si 18 yaşından önce tütünle tanışıyor. Erkeklerde bu oran yüzde 68’e çıkıyor” dedi. Bu durumun erken önleme çalışmalarının ve gençleri korumaya yönelik düzenlemelerin aciliyetini gösterdiğini vurguladı.
Akciğer Kanserinin Yüzde 85’inin Nedeni Sigara
Tütün bağımlılığının küresel bir halk sağlığı krizi olduğunu belirten Dinç, “Dünyada her yıl 8 milyon, ülkemizde ise 100 binden fazla insan tütün nedeniyle hayatını kaybediyor. Ölüm sebeplerinin başında gelen akciğer kanserinin yüzde 85’i sigara kaynaklı” ifadelerini kullandı. Dinç, tütün endüstrisinin algı yönetimi başarısı nedeniyle bu ölüm nedeninin maalesef toplumda “normalleştirildiğine” dikkat çekti.
Pasif İçicilik Kanser Riskini Yüzde 30 Artırıyor
Raporda, tütünün sadece kullanana değil, çevresindekilere de zarar verdiği vurgulandı. Pasif içiciliğin, kanser vakalarının yüzde 30’undan sorumlu olduğu belirtildi. Türkiye’de erkeklerin 3,5 kat daha fazla kansere yakalanmasında, tütün kullanım oranının yüksekliği önemli bir etken olarak gösterilirken, son yıllarda kadınlarda da tütün kullanımının ciddi şekilde arttığı uyarısı yapıldı.
Elektronik Sigara Yanılgısı Tedaviyi Geciktiriyor
Uzmanlar, elektronik sigaranın “zararsız” ya da “bırakmaya yardımcı” olarak yanlış algılanmasının, insanların profesyonel tedavi aramasını geciktirdiğine işaret ediyor. Oysa doğru destek mekanizmalarına ulaşmanın başarı oranını önemli ölçüde artırdığı kaydedildi. Yeşilay Danışmanlık Merkezleri (YEDAM) verilerine göre, profesyonel destek alan bireylerde 3 ay içinde sigarayı bırakma oranı yüzde 28’e ulaşıyor.
“Bunu Tek Başınıza Yapmak Zorunda Değilsiniz”
Doç. Dr. Mehmet Dinç, tütünü bırakmak isteyenlere seslenerek, “Bunu tek başınıza yapmak zorunda değilsiniz. Hem Sağlık Bakanlığımızın tütün bırakma poliklinikleri hem de Yeşilay’ın 105 noktada ücretsiz hizmet veren Yeşilay Danışmanlık Merkezleri (YEDAM) sizlerin hizmetinde” çağrısında bulundu. Raporda, bağımlılıkla mücadelede erken müdahale, farkındalık ve erişilebilir profesyonel Destek hizmetlerinin hayati önemi bir kez daha vurgulandı.
