Çip krizi büyüyor. Neon gazı ve paladyumun arzında yaşanacak sıkıntı küresel ekonomiyi olumsuz etkileyebilir.
Cep telefonlarından kameralara dijital birçok ürünün imalatı sekteye uğrayabilir.s
Rusya-Ukrayna savaşının neden olduğu küresel tedarik zincirindeki bozulmaya, yarı iletken çip üretiminde önemli yeri olan neon gazı ve paladyum gibi maddelerin üretiminde gerçekleşen sıkıntı da eklendi. Rusya ve Ukrayna arasındaki savaş, iki ülkenin birçok ham maddede önemli üretici olması sebebiyle küresel tedarik zincirini tehdit etmeye başladı.
Neon gazında yeni tedarikçi kolay görünmüyor
Savaş, buğdaydan doğal gaza birçok ham maddenin fiyatında dalgalanmaya neden olurken, ikame edilmesi daha zor olan neon gazı ve paladyum gibi ürünlerde tedarik sıkıntısı yaşanabileceği endişesi arttı.
Neon gazının yaklaşık yüzde 90'ı Ukrayna'da üretiliyor, paladyumun da yüzde 40'a yakın bir bölümü Rusya'da bulunuyor. Bu maddelerin arzında yaşanacak sıkıntının küresel ekonomiyi olumsuz etkilemesinden endişe ediliyor. Her iki madde; endüstriyel üretimin önemli noktalarında devreye giriyor. Başlıca kullanım alanları ise yarı iletken çip üretimi.
Çelik üretiminin yan ürünü olarak elde edilen neon gazı, sadece bazı eski ve büyük demir çelik fabrikalarında üretilebiliyor.
Neon gazı, çip üretimindeki silikon tabaka üzerine yansıtılan lazer ışıklarını beslemekte kullanılırken, paladyum, çip üretiminin son evrelerinde devreye giriyor.Cep telefonlarından kameralara birçok ürünün imalatı olumsuz etkilenebileceği öngörülüyor.
Değişen teknolojiyle birlikte üretilen ürünlerde yarı iletken çiplerin yoğun şekilde kullanıldığını belirten analistler, yarı iletken çiplerin tedarik arzındaki aksamaların cep telefonlarından kameralara, elektrikli arabalardan beyaz eşyaya kadar birçok ürünün imalatını olumsuz etkileyebileceğini belirtiyor.
COVID-19 salgınında tedarik zincirinde yaşanan kırılmalar sonrası üreticilerin stoklama anlayışında önemli değişiklikler meydana geldiğini ifade eden analistler, neon gazı ve paladyum stoklarının şimdilik yeterli düzeyde olduğunu ancak savaşın 6 aydan fazla uzaması halinde tedarik zincirinde önemli kırılmalar yaşanabileceğinin altını çiziyor.
Dünya genelindeki enflasyonu yükseltebileceği tahmin ediliyor
Tedarik zincirindeki kırılmaların domino etkisi şeklinde üretim sistemlerindeki birçok faktörü art arda etkilediğini belirten analistler, bu durumun halihazırda dünya genelinde yüksek seyreden enflasyonu daha da besleyebileceğini belirtildi.
