Washington ile Tahran arasındaki dolaylı nükleer görüşmelerin yeni turu 15 Haziran Pazar günü Umman’ın Maskat kentinde gerçekleştirilecek. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi’nin duyurduğu tarih, ABD Başkanı Donald Trump’ın önceki açıklamasında verdiği 12 Haziran tarihiyle örtüşmedi.
Bekayi, “İran-ABD nükleer müzakerelerinin altıncı turu pazar günü Maskat’ta yapılacak” derken, Trump geçtiğimiz hafta işgalci İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile yaptığı telefon görüşmesinde müzakerelerin 12 Haziran’da gerçekleşeceğini söylemişti. Takvimdeki bu farklılık, taraflar arasındaki iletişimsizlik ve güvensizliği bir kez daha gündeme taşıdı.
Beş tur geride kaldı, düğüm uranyumda
Daha önce Maskat ve Roma’da gerçekleştirilen beş turluk görüşmelere rağmen, taraflar uranyum zenginleştirme faaliyetleri konusunda henüz ortak bir zemine ulaşabilmiş değil. İran, nükleer programını silahlanmaya yönelmeyecek biçimde sınırlandırmayı öneriyor; ancak bu adımın atılabilmesi için ABD’nin ağır ekonomik yaptırımları kaldırmasını şart koşuyor.
Öte yandan Washington, İran’dan uranyum zenginleştirme faaliyetlerini tamamen durdurmasını talep ediyor ve daha kapsamlı bir kontrol mekanizması istiyor. Bu teklif Tahran tarafından “kabul edilemez” bulunarak reddedildi.
Kritik eşik: Karşı teklif masada
İran, ABD’nin teklifini geri çevirerek kendi karşı önerisini hazırladığını duyurdu. 15 Haziran’daki görüşmelerde bu karşı teklifin nasıl karşılanacağı, müzakerelerin geleceğini belirleyecek kilit nokta olarak görülüyor.
Diplomasi trafiğinin canlı tutulması, taraflar arasındaki derin güvensizliklere rağmen bölgesel gerilimin daha da tırmanmasının önüne geçilmesi açısından önem arz ediyor. Maskat’ta yapılacak altıncı tur, yalnızca iki ülke arasındaki nükleer düğümü çözmekle kalmayacak; aynı zamanda Orta Doğu'daki jeopolitik denklemlere de yön verebilecek bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
