İşgalci Netanyahu'nun Komisyon Hamlesi: Soykırım mı, Örtbas mı?

İşgalci Netanyahu, 7 Ekim 2023'teki saldırıların ardından yaşanan savaşın soruşturulması için bağımsız komisyon kurulması taleplerini reddetti. Netanyahu, bağımsız bir komisyon yerine, yetkileri tamamen hükümette olan bir inceleme komitesi kurulmasını kararlaştırdı. Bu karar, siyasi fırtınaları da beraberinde getirdi.

Bağımsızlık Yerine Siyasi Kontrol

İsrail yasaları, üyelerini Yüksek Mahkemenin belirlediği devlet soruşturma komisyonlarına izin verir. Netanyahu'nun tercih ettiği modelde ise üyeleri hükümet atıyor. Bu durum, komisyonun tarafsızlığına gölge düşürüyor. Komitenin yetki alanını belirleyecek ekibin başında Adalet Bakanı Yariv Levin bulunuyor. Levin, geçen yıl ülkeyi karıştıran yargı reformunun mimarı olarak tanınıyor.

Ekipte İtamar Ben-Gvir ve Bezalel Smotrich gibi aşırı sağcı bakanlar da yer alıyor. Bu isimler, daha önce yargı bağımsızlığına yönelik sert eleştirileriyle gündeme gelmişti. Komisyonun bu kadrolaşması, soruşturmanın sonuçlarını etkileyebileceği endişesini beraberinde getiriyor. Al Jazeera'nın analizine göre, bu hamle "gerçeklerden kaçış" olarak yorumlanıyor.

Muhalefet ve Ailelerden Sert Tepki

Muhalefet liderleri Yair Lapid ve Avigdor Lieberman, komiteye meşruiyet tanımayacaklarını açıkladı. Lapid, hükümetin sorumluluktan kaçmak için her yolu denediğini söyledi. Savaşta ölenlerin aileleri ise kararı "tarihi bir örtbas girişimi" olarak nitelendirdi. Aileler, gerçeklerin ortaya çıkması için bağımsız bir komisyon talep ediyor.

Devlet Denetçisi'nin daha önce yayımlanan raporları, 7 Ekim'de ciddi istihbarat ve güvenlik zafiyetleri olduğunu ortaya koymuştu. Ordu içi soruşturmalar da bu bulguları destekliyor. İşgalci Netanyahu'nun bu hamlesi, siyasi geleceğini koruma çabası olarak değerlendiriliyor. Muhalefet, Başbakan'ın sorumluluğu üstlenmekten kaçtığını savunuyor.

Soruşturma mı, Siyasi Kalkanı mı?

Kurulan komitenin yetkileri, hükümetin belirlediği çerçevede kalacak. Bu durum, komisyonun sınırlı soruşturma yapabileceği anlamına geliyor. Komisyonun raporu, hükümetin kontrolünde hazırlanacak. Bu da, raporun tarafsızlığını sorgulatıyor.

İsrail kamuoyunda, bu komisyonun gerçekleri ortaya çıkarıp çıkaramayacağı tartışılıyor. Muhalefet, komisyonun "siyasi kalkan" işlevi göreceğini öne sürüyor.