Suriye'de devam eden insanlık dramının bir de devasa bir ekonomik bedeli var. Dünya Bankası'nın yayımladığı yeni bir rapor, ülkenin 13 yılı aşkın süren çatışmanın yaralarını sarmasının bedelini 216 milyar dolar olarak açıkladı.
"2011-2024 Suriye Fiziksel Hasar ve Yeniden Yapılanma Değerlendirmesi" başlıklı rapor, ülkedeki yıkımın boyutlarını gözler önüne seriyor. Çatışmalar, Suriye'nin çatışma öncesi brüt sermaye stokunun neredeyse üçte birine geri dönülemez şekilde hasar verdi. Doğrudan fiziksel hasarın toplam tutarı ise 108 milyar dolar seviyesinde.
En Büyük Yıkım Altyapıda Yaşandı
Rapora göre, en ağır darbeyi altyapı sektörü aldı. Toplam hasarın %48'ine tekabül eden 52 milyar dolarlık kısmı, yollar, köprüler, su ve elektrik şebekeleri gibi hayati altyapı sistemlerindeki yıkımdan kaynaklanıyor. Bu sektörü, 33 milyar dolarla konutlar ve 23 milyar dolarla işyerleri, okullar ve hastaneler gibi konut dışı binalar izliyor. Coğrafi olarak bakıldığında ise Halep, Rif Şam ve Humus vilayetleri en fazla hasar gören bölgeler olarak öne çıkıyor.
Yeniden İnşanın Maliyeti GSYİH'nin 10 Katı
Hasarlı varlıkların yeniden inşa edilmesinin toplam maliyetinin ise 216 milyar dolar olacağı öngörülüyor. Bu tutarın 75 milyar doları evlerin, 59 milyar doları işyerleri ve kamu binalarının, 82 milyar doları ise altyapının yeniden inşasına ayrılacak. Söz konusu meblağ, Suriye'nin 2024 yılında açıklanan Gayri Safi Yurtiçi Hasılası'nın (GSYİH) neredeyse 10 katına denk geliyor. Bu durum, ülkenin içinde bulunduğu ekonomik çöküşün boyutlarını ve uluslararası yardıma olan muazzam ihtiyacı bir kez daha gözler önüne seriyor.
"Zorluklar Büyük, Taahhüt Şart"
Dünya Bankası Orta Doğu Bölümü Direktörü Jean-Christophe Carret, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, "Önümüzdeki zorluklar çok büyük, ancak Dünya Bankası, Suriye halkı ve uluslararası toplumla birlikte toparlanma ve yeniden yapılanmayı desteklemek için çalışmaya hazır" ifadelerini kullandı. Carret, "Toplu taahhüt, koordineli eylem ve kapsamlı bir destek programı, Suriye'nin toparlanma yolunda ilerlemesi için kritik öneme sahip" diyerek uluslararası topluma çağrıda bulundu.
Suriye Maliye Bakanı Yisr Barnieh de raporun, yıkımın boyutunu anlamak açısından kritik bir temel oluşturduğunu belirterek, uluslararası toplumun desteğinin her zamankinden daha önemli olduğunu vurguladı.
