Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ait “Yoksulluk ve Yaşam Koşulları İstatistikleri” raporunu kamuoyuyla paylaştı. Rapora göre, Türkiye’de bireylerin yüzde 21,2’si yoksulluk sınırının altında, yüzde 29,3’ü ise yoksulluk ya da sosyal dışlanma riski altında yaşıyor.
TÜİK raporunda “göreli yoksulluk” tanımı, toplumun genel gelir düzeyine göre belirli bir sınırın altında yaşayan bireyleri kapsıyor. Bu oran, medyan gelirin yüzde 60’ı baz alınarak hesaplanıyor.
Yoksullukta Sınırlı Düşüş
2023 yılına kıyasla yoksulluk oranında yüzde 0,1 puanlık bir azalma yaşansa da, yoksulluk hâlâ geniş kesimleri etkiliyor. Tek kişilik hanelerde bu oran yüzde 6,5 ile en düşük seviyede iken, bir okul bitirmemiş bireylerde yüzde 24,7 ile zirveye ulaşıyor. Lise altı eğitimlilerde oran yüzde 13,6, lise mezunlarında yüzde 7,4, yükseköğretim mezunlarında ise yalnızca yüzde 2,7 olarak ölçüldü.
Maddi ve Sosyal Yoksunluk Dikkat Çekiyor
Raporda ayrıca, temel ihtiyaçlarını karşılayamayan bireyleri kapsayan “maddi ve sosyal yoksunluk” oranı da paylaşıldı. Bu oran 2023’e göre 1,1 puanlık azalışla yüzde 13,3’e geriledi.
Bu hesaplamada, bireylerin otomobil, düzgün iki çift ayakkabı, tatil masrafı, internet erişimi, sağlıklı beslenme gibi 13 temel kriterden en az 7’sini karşılayamayanlar dikkate alınıyor.
Çocuklar ve Yaşlılar Daha Fazla Risk Altında
Toplumun yüzde 29,3’ünün yoksulluk ya da sosyal dışlanma riski altında olduğu vurgulanırken; bu oranın 0-17 yaş grubunda yüzde 38,9, 18-64 yaş arasında yüzde 26,3, 65 yaş ve üzeri bireylerde ise yüzde 23,3 olduğu ifade edildi.
Yoksulluktan Çıkamayanlar ve Sürekli Yoksulluk
Panel veri analizlerine göre, bireylerin yüzde 4,3’ü dört yıl boyunca sürekli olarak yoksulluk içinde yaşadı. Öte yandan, halkın yüzde 74,8’i dört yıllık süreçte hiç yoksul olmadı. Bu veriler, ekonomik kırılganlıkların uzun vadeli etkilerine işaret ediyor.
