Filistinli esir haklarını savunan kuruluşlar, İsrail hapishanelerinde yaşanan ihlallere ilişkin çarpıcı bir rapor yayımladı. Filistin Esirler Cemiyeti, Esirler ve Serbest Bırakılanlar Heyeti ile Addameer tarafından hazırlanan ortak yıllık rapora göre, 2025 yılı içinde en az 32 Filistinli esir İsrail cezaevlerinde hayatını kaybetti.
Raporda, söz konusu ölümlerin münferit vakalar olmadığına dikkat çekilerek, esirlerin insanlık dışı ve sistematik uygulamalar nedeniyle yaşamını yitirdiği vurgulandı. Hak örgütleri, İsrail hapishanelerinin fiziksel ve psikolojik baskının yoğunlaştığı merkezlere dönüştüğünü ifade etti.
Ölümler Son İki Yılda Rekor Seviyeye Ulaştı
Rapora göre, Ekim 2023’ten bu yana İsrail cezaevlerinde hayatını kaybeden Filistinlilerin sayısı 100’ü geçti. Bu rakamın, önceki 24 yıl boyunca kaydedilen toplam esir ölümlerine eşit olduğu belirtildi. Kurumlar, bu durumun cezaevi koşullarındaki ciddi bozulmayı ortaya koyduğunu kaydetti.
Cenazeler Teslim Edilmiyor
İsrail makamlarının, aralarında Gazze savaşı sırasında yaşamını yitirenlerin de bulunduğu 94 Filistinlinin naaşını ailelerine teslim etmediği bilgisi raporda yer aldı. Bu uygulamanın uluslararası hukukla bağdaşmadığı vurgulandı.
Sistematik İhlaller İddiası
Hak savunucuları, Filistinli esirlerin;
aç bırakma,
tıbbi hizmetlere erişimin engellenmesi,
uzun süreli izolasyon,
kötü muamele ve psikolojik baskı
gibi uygulamalara maruz kaldığını belirtti. Bu yöntemlerin “yavaş ve kasıtlı bir yok etme politikası” niteliği taşıdığı ifade edildi.
Batı Şeria ve Kudüs’te Kitlesel Gözaltılar
Rapora göre, Ekim 2023’ten bu yana Batı Şeria ve Doğu Kudüs’te 21 binden fazla Filistinli gözaltına alındı. Bunların 1.655’inin çocuk, 650’sinin ise kadın olduğu bildirildi. Sadece 2025 yılı içinde gerçekleştirilen gözaltıların sayısının 7 bine ulaştığı kaydedildi.
Gazeteciler ve sağlık çalışanlarının da hedef alındığı operasyonlarda, ev baskınları, mülklere el koyma ve hukuka aykırı uygulamaların yaygınlaştığı belirtildi.
İdari Gözaltı ve Kayıplar
Aralık 2025 itibarıyla İsrail hapishanelerinde resmi rakamlara göre 9 bin 300’den fazla Filistinli esir bulunuyor. Bu kişilerin yaklaşık yarısının herhangi bir suçlama olmaksızın “idari gözaltı” kapsamında tutulduğu ifade edildi. Ayrıca Gazze’den alıkonulan yüzlerce Filistinlinin akıbetinin bilinmediği aktarıldı.
Raporun sonuç bölümünde, İsrail yargı sisteminin bu ihlaller karşısında etkisiz kaldığı ve uluslararası hukuk normlarının sistematik biçimde ihlal edildiği vurgulandı.
Filistinli esir hakları kuruluşları, 2025 yılında İsrail hapishanelerinde en az 32 Filistinli esirin işkence ve ihmal sonucu hayatını kaybettiğini açıkladı. Raporda cezaevleri için “yavaş infaz merkezleri” tanımı yapıldı.
