Kongre üyesi Rashida Tlaib, Amerika Birleşik Devletleri’nin Gazze’de yaşananları resmen “soykırım” olarak tanımasını isteyen bir tasarıyı dün sundu. Tasarı, İşgalci İsrail’in Filistin halkına karşı işlediği suçların uluslararası hukuk kapsamında değerlendirilmesini talep ediyor. Aynı zamanda soykırımın önlenmesi ve faillerin cezalandırılması için somut adımlar atılmasını öngörüyor. Tlaib, “Bu metin, tarihin tekerrür etmesine izin vermeyeceğimizin garantisidir” dedi.
Tasarının Hukuki Dayanağı
Metin, 1948 Soykırım Sözleşmesi’ne atıfta bulunuyor. Bu sözleşmeye göre bir halka yönelik sistematik yok etme girişimleri soykırım sayılıyor. Kongre üyeleri, Gazze’deki bombardımanların, zorla yerinden etme girişimlerinin ve insani yardım engellemelerinin bu tanımı karşıladığını vurguluyor. Tasarı ayrıca ABD’nin 1988’de imzaladığı Soykırımın Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi’ne dayanıyor. Böylece Washington’ın yükümlülüklerini yerine getirmesi gerektiği savunuluyor.
Kongredeki Destek ve Tepkiler
Taslak ilk günden 23 milletvekilinin imzasını topladı. Çoğunluğu Demokrat olan imzacılar, insan haklarının partiler üstü olduğunu belirtiyor. Cumhuriyetçi kanattan henüz ortak imza gelmedi. Beyne ise taslakla ilgili resmi açıklama yapılmadı. İnsan hakları örgütleri, Kongre’ye çağrı yaparak tasarının hızla komisyona getirilmesini istiyor. Amnesty International’ın ABD direktörü, “Kongre sessiz kalırsa tarih önünde sorumlu tutulur” ifadesini kullandı.
Beyaz Saray’dan İlk Tepki
Başkan Trump’ın bası sözcüsü, konunun “hassas” olduğunu ve hukukçuların incelemesinin sürdüğünü bildirdi. Ancak Beyaz Saray, İsrail’in kendini savunma hakkını vurgulayan ifadeleri sürdürüyor. Bu nedenle tasarının yasalaşma yolunda zorluklar yaşanması bekleniyor. Tlaib, yine de umudunu koruyor. “Tarih bize, baskı altındaki halkların sesi Kongre’de yankı bulmadan asla susmadığını gösteriyor” diyor.
İsrail Büyükelçiliği’nden Yanıt
İsrail’in Washington büyükelçiliği, tasarıyı “gerçek dışı” olarak nitelendirdi. Açıklamada, İsrail ordusunun uluslararası hukuka uygun hareket ettiği savunuldu. Ancak Kongre’deki bazı Demokratlar, büyükelçiliğin tutumunu “kabul edilemez” buluyor. Tlaib, İsrail’in tepkilerini öngördüklerini, fakat insan haklarının tarafsız şekilde ele alınması gerektiğini belirtti.
Sıradaki Adımlar
Tasarı önce Dış İlişkiler Komitesi’ne havale edilecek. Komisyon üyeleri, metni maddeler hâlinde görüşecek. Olumlu rapor çıkarsa Genel Kurul gündemine alınacak. Temsilciler Meclisi’nde salt çoğunluk yeterli olacak. Senato’da ise 60 oya ihtiyaç var. İnsan hakları koalisyonları, şu anda 55 senatörün desteğini açıkladı. Aktivistler, hafta sonu Capitol önünde büyük bir miting planlıyor. Tlaib, “Sesimiz yankılanıyor, şimdi eylem zamanı” çağrısı yapıyor.
