Birleşmiş Milletler çatısı altında New York’ta düzenlenen yüksek düzeyli konferansın sonunda yayımlanan “New York Deklarasyonu”, Türkiye dahil 20’ye yakın ülkenin imzasıyla İşgalci İsrail sorununa iki devletli çözüm için uluslararası desteği yeniden teyit etti. Ancak bildirinin en dikkat çekici unsurlarından biri, Hamas dahil tüm Filistinli silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngören “tek devlet, tek hükümet, tek silah” vurgusu oldu.
Türkiye'nin bu bildiride Mahmud Abbas liderliğindeki Filistin Yönetimi'ni meşru otorite olarak tanıması ve Gazze’nin, Batı Şeria ile birleşmesi gerektiğini vurgulaması dikkat çekti. Bildiride, Gazze’deki geçiş sürecinin yalnızca Filistin Yönetimi'nin kontrolünde yürütülmesi gerektiği ifade edilirken, silahlı grupların silahsızlandırılması ve yeniden entegrasyonu da yer aldı.
"Gazze, Filistin devletinin ayrılmaz bir parçasıdır"
Türkiye’nin de onayladığı bildiride, 1967 sınırlarında başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız ve egemen bir Filistin devleti kurulması gerektiği ifade edildi. Ayrıca Gazze’nin işgal altındaki Batı Şeria ile birleştirilmesi ve ülke genelindeki tüm güvenlik yetkisinin Mahmud Abbas liderliğindeki Filistin Yönetimi'nde olması gerektiği vurgulandı.
Belgede ayrıca, İsrail’in Gazze’deki saldırılarının sona erdirilmesi ve tam askeri geri çekilme çağrısı yapıldı. Aynı zamanda Filistinli gruplar arasındaki uzlaşının da bu çözüm sürecinin bir parçası olduğu vurgulandı.
Uluslararası hukuk ve adalet
New York Deklarasyonu, Güney Afrika’nın Uluslararası Adalet Divanı’nda (UAD) işgalci İsrail’e karşı açtığı soykırım davasına ve Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (UCM) başlattığı soruşturmalara da açık destek sundu. Katılımcı ülkeler, UCM’nin Gazze’deki savaş suçlarına dair yürüttüğü süreçlere tam destek verdiklerini ifade ederken, mahkemeye üye devletlerin işbirliğine davet edildiği belirtildi.
Hatırlanacağı üzere UCM Başsavcısı geçtiğimiz aylarda, işgalci İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve dönemin Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında savaş ve insanlığa karşı suç işledikleri gerekçesiyle tutuklama emri başvurusu yapmıştı.
Türkiye’nin pozisyonu dikkat çekti
Türkiye’nin, Mahmud Abbas liderliğindeki Filistin Yönetimi’ni tüm Filistin toprakları üzerinde meşru ve tek otorite olarak tanıyan, aynı zamanda Hamas gibi silahlı grupların silahsızlandırılmasını içeren bir metne imza atması diplomatik çevrelerde dikkat çekici bir gelişme olarak değerlendirildi.
Bildiride, “tek devlet, tek hükümet, tek kanun, tek silah” ilkesinin, silahlı grupların terhis edilmesi ve siyasi yapıya entegre edilmesini amaçlayan bir “silahsızlanma, terhis ve yeniden entegrasyon (SDR)” süreciyle hayata geçirilmesi gerektiği vurgulandı.
Bildiriyi imzalayan ülkeler
New York Deklarasyonu’na Türkiye’nin yanı sıra Fransa, Suudi Arabistan, Brezilya, Kanada, Mısır, Endonezya, İrlanda, İtalya, Japonya, Ürdün, Meksika, Norveç, Katar, Senegal, İspanya, Birleşik Krallık, Avrupa Birliği ve Arap Birliği destek verdi.
