İstanbul, İran’ın nükleer faaliyetlerine dair kritik bir diplomatik temasın adresi oldu. İran ile İngiltere, Fransa ve Almanya’nın dışişleri heyetleri, bölgesel ve küresel düzeyde kaygı yaratan nükleer dosyayı konuşmak için İstanbul’daki İran Başkonsolosluğu’nda buluştu.
Toplantıya katılan İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Kazem Gharibabadi, görüşmenin ardından sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Taraflar, müzakere sürecine sadık kalma iradesini yineledi” ifadesini kullandı.
İran: Nükleer Adımlar, Şeffaflıkla Devam Edecek
Görüşmenin odak noktalarından biri, ABD ile İran arasında süren dolaylı temaslardı. Gharibabadi, müzakere ortamının açık olduğunu belirterek, “Yaptırımların kaldırılmasıyla birlikte, şeffaf bir nükleer program yürütmeye hazırız” dedi.
Taraflar arasında doğrudan müzakere yapılmasa da, bilgi alışverişi ve pozisyonların yeniden değerlendirilmesi açısından toplantı önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
2015 yılında imzalanan Ortak Kapsamlı Eylem Planı (JCPOA), İran’a nükleer sınırlamalar karşılığında yaptırımlardan feragat edilmesini taahhüt ediyordu. Ancak ABD’nin 2018’de tek taraflı olarak anlaşmadan çekilmesiyle süreç çıkmaza girdi. İran, bu karara tepki olarak anlaşmadaki yükümlülüklerini aşamalı biçimde terk etti.
Bu durumda Avrupa ülkeleri, Ekim 2025’e kadar “snapback” mekanizması adı verilen hızlı yaptırım sistemini devreye sokma hakkını saklı tutuyor.
ABD İddialarına Yanıt: “Teklif Gelmedi”
Geçtiğimiz günlerde ABD merkezli bir medya kuruluşu, İran’a yazılı bir teklif sunulduğunu iddia etmişti. Ancak İranlı üst düzey diplomat Abbas Arakçi, bu haberi yalanladı. Tahran’da düzenlenen bir kültür etkinliğinde konuşan Arakçi, “Herhangi bir yazılı belge tarafımıza ulaşmadı. Diyaloğa kapalı değiliz, ancak yaptırımlar kalkmadan ilerleme beklenemez,” dedi.