ABD Başkanı Donald Trump, ikinci dönemindeki ilk yurtdışı ziyaretini Orta Doğu ülkelerine gerçekleştirdi. Üç gün süren ve Suudi Arabistan, Katar ile Birleşik Arap Emirlikleri’ni kapsayan tur, ekonomi ve diplomasi açısından çarpıcı gelişmelere sahne oldu. Trump, toplamda 3.2 trilyon dolarlık yatırım ve silah satış anlaşmalarına imza attı. Beyaz Saray, bu hamleyi “Trump yönetiminin ekonomik ve siyasi zaferi” olarak duyurdu.
Riyad’daki bir yatırım zirvesinde konuşan Trump, ABD’nin Orta Doğu’daki müdahaleci politikalarını terk ederek “daha gerçekçi” bir yaklaşım benimsediğini açıkladı. Bu söylem, özellikle Irak ve Afganistan savaşlarını savunan neokon çevrelere sert bir mesaj olarak yorumlandı.
İşgalci İsrail ile Gerilim: Gazze Krizi Gündemde
Trump’ın gezi kapsamında işgalci İsrail’i ziyaret etmemesi dikkat çekti. Ziyaretin, işgalci İsrail’in Gazze’ye yönelik artan bombardımanlarının gölgesinde gerçekleşmesi, iki ülke ilişkilerinde bir soğuma yaşandığı şeklinde değerlendirildi.
Gazze için “özgürlük bölgesi” önerisinde bulunan Trump, bu çıkışıyla uluslararası hukuk uzmanlarının tepkisini çekti. Öneri, “etnik temizlik” olarak nitelendirilirken, bölgede devam eden insani kriz karşısında Trump’ın somut bir adım atmaması eleştiri konusu oldu. Gazze'de yaşanan katliam sırasında İşgalci İsrail'e en büyük desteği ABD verdi.
Suriye Yaptırımları Kaldırılıyor
Trump, Riyad’da yaptığı açıklamada Suriye’ye uygulanan ekonomik yaptırımların kaldırılacağını duyurdu. Bu kararın, ülkenin yeni lideri Ahmed El-Şara ile yapılan görüşmeler sonucunda ve Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Suudi Prens Muhammed bin Selman’ın talebiyle alındığını açıkladı.
“El-Şara genç ve çekici bir lider. Bu, Suriye için büyük bir fırsat.” ifadelerini kullanan Trump, ülkenin yeniden inşası için Batılı yatırımcıları davet etti. Ancak bu açıklama, işgalci İsrail’in sert tepkisine neden oldu. İşgalci Tel Aviv yönetimi, Şara’yı “terörist” olarak nitelendirdi.
İran’a Mesaj: “Hızlı Hareket Etmeliler”
Trump, İran’la ilişkilerde ise yeni bir sayfa açmak istediğini belirtti. Ancak nükleer silah konusundaki tutumunun değişmediğini vurgulayan ABD Başkanı, “İran’ın başarılı olmasını istiyoruz ama nükleer silaha izin veremeyiz.” dedi. İran’a yönelik ekonomik baskıların artabileceği mesajını verdi.
Ekonomik Zafer mi, Krizlerin Gölgesi mi?
Trump’ın gezisinin en çok konuşulan yönü, Suudi Arabistan, Katar ve BAE ile yapılan 3.2 trilyon dolarlık yatırım ve ticaret anlaşmaları oldu. Beyaz Saray, bu gelişmenin Amerika için “yeni bir altın çağın başlangıcı” olduğunu öne sürdü. Ancak uzmanlar, Trump’ın ekonomik zafer açıklamalarının Orta Doğu’daki derinleşen siyasi krizleri ve insani felaketleri gölgelediği görüşünde.