Sütçü İmam’ın Hayatı: Sütçü İmam Kurtuluş Savaşı’nda Hangi Cephede Mücadele Etmiştir?
Asıl adı İmam olan Milli Mücadele kahramanı, 1872 senesinde Fevzipaşa (Bektutiye) Mahallesi’nde dünyaya gelmiştir. “Kireçcioğulları”ndan Ömer Efendi ve “Tiyeklioğulları”ndan Emine Hanım’dan dünyaya gelen Sütçü İmam 3 kız, 1 erkek olmak üzere 4 çocuk sahibidir. Sütçü İmam, uzun yıllar Uzunoluk Camiinin gönüllü olarak imamlık yapmıştır.
Maraş’ta kurtuluş mücadelesini başlatan milli mücadele kahramanı, Kurtuluş Savaşı’nda güney cephesinde mücadele etmiştir. Sütçü İmam harpteki fedakarlıklarına mükafat olarak belediyeye odacı olarak alınıp, Maraş kalesindeki topun idaresi de kendisine bırakılmıştır.
Sütçü İmam’ın Gerçek Adı Nedir? Neden “Sütçü İmam” Denmiştir?
Uzunoluk Camiî'nde gönüllü olarak imamlık yapan Sütçü İmam, imamlık vazifesinden maaş almamış, geçimini de caminin altındaki küçük dükkanında süt satarak temin etmiştir. Asıl ismi İmam olan milli mücadele kahramanı, süt satarak geçimini sağlamasından dolayı “Sütçü İmam” lakabıyla anılmaktadır.
Sütçü İmam (Uzunoluk) Olayı Nedir? Kahramanmaraş Direnişinin Kıvılcımı
22 Şubat 1919 tarihinde İngiliz işgal kuvvetlerinin Albay Max Andriyo komutasında şehre girmesiyle birlikte Maraş'ın işgal girişimi başlamıştır. 8 ay süren İngiliz işgalinden sonra, 29 Ekim 1919 tarihinde de Maraş, Fransızlar tarafından işgal edilmiştir. Yerli Ermeniler, Fransız işgal askerlerinin şehre girişini büyük bir coşkuyla karşılamıştır. Fransız işgal askerleri, yerli Ermenileri de yanlarına alarak, gösteriler ve taşkınlıklar yapmaya başlamıştır. Fransız kuvvetlerinin kente girişinden 2 gün sonra, 31 Ekim 1919’da tarihi Uzunoluk Hamamı’ndan çıkan Türk kadınlarına, Fransız devriyeleri ve Ermeniler: “Burası artık Türklerin değil, Fransız memleketinde bizim dediğimiz olacak. Açın yüzlerinizi” diyerek Müslüman kadınları taciz etmişler ve peçelerini açmaya çalışmışlardır.
Kadınlardan biri olayın etkisiyle bayılınca diğer kadınlar da feryada başlamıştır. Hamamın yakınındaki Kel Hacı’nın kahvesinde bulunan Maraşlılar olay yerine gelerek Ermenileri uyarmış, fakat işgal askerleri uyarılara aldırış etmeden sarkıntılığa devam etmişlerdir. Bunun üzerine Çakmakçı Said kadınları işgalcilerin elinden almak isterken işgal kuvvetlerinin açtığı ateş sonucu şehit düşmüştür. Fransız askerleri olaya müdahale eden Gaffar Kabuloğlu Osman adındaki bir başka Maraşlıyı da yaralamışlardır. Bu sırada yan tarafta küçük bir dükkânda süt satan Sütçü İmam, tabancasını alarak olay yerine gelmiştir.
Sütçü İmam, Müslüman kadınların tesettürüne el uzatan ve Çakmakçı Said’i şehid eden Ermeni askerlerini vurmuştur. Korkan diğer askerler ise kaçmıştır. Maraş’ta düşmana sıkılan bu ilk kurşun ile Türk milletinin işgalcilere ve Ermenilere, yaptıklarının yanlarına kalmayacağı gösterilmiştir.
Sütçü İmam olayı, Antep, Urfa ve diğer bölgelerdeki mücadele için adeta bir kıvılcım ateşi olmuştur.
Ertesi gün Sütçü İmam, Fransız ve Ermeniler tarafından ev ev aranmıştır. Ama en ufak bir iz dahi bulunamamıştır. Maraş halkı Sütü İmam’ı saklamıştır. Fransızlar da misilleme olarak Sütçü İmam’ın dayısının oğlu Tiyeklioğlu Kadir’in ellerini ve ayaklarını arkasından bağlayıp burun ve kulaklarını kestikten sonra boğazlayarak şehit etmişlerdir.
Maraş halkı Ermeni ve Fransız işgalcilerine karşı koymayı kendilerine bir vatan görevi saymışlardır. Bu uğurda 22 günlük bir mücadele vermişlerdir. Sütçü İmam’ın attığı ilk kurşunun ardından Maraş halkı işgal için gelen Fransız ve Ermenilere karşı “Maraş bize mezar olmadan düşmana gülzar olmaz” bilinciyle mücadele etmişlerdir. Bu mücadelenin neticesinde durumun kendileri için kötüye gittiğini gören Fransız askerleri, 10-11 Şubat 1920`de şehri boşaltmışlardır. Yerli Ermeniler ise Maraş’ın kuzeyindeki Zeytun havalisinde savunma tedbirleri aldılar. Ancak buna daha fazla dayanamayarak 22 Haziran 1921tarihinde teslim olmuşlardır.
Sütçü İmam Nasıl Vefat Etmiştir? Ölüm Sebebi Nedir?
Abdülmecit Efendi halife olduğunda 101 pare top atmak için kaleye çıkan Sütçü İmam, topun aşırı ısınması ve alev alması neticesinde toptan fırlayan parça alnına isabet etmiş ve vücudunda yanıklar meydana gelmiştir. Bunun üzerine hastaneye kaldırılan Sütçü İmam, kaldırıldığı hastanede 25 Kasım 1922 tarihinde hayatını kaybetmiştir.
Sütçü İmam’ın Kabri Nerededir?
Hastanede yapılan müdahalelere rağmen vefat eden Sütçü İmam’ın cenazesi Kahramanmaraş Çınarlı Camiî Mezarlığı’na defnedilmiştir.
