Kardeş Kıskançlığı Hangi Durumlarda Tehlikelidir!

Ne zaman kardeş kıskançlığı için endişe etmelisiniz?

Pedagog Sevil Yavuz kardeş kıskançlığının doğal bir duygu olduğunu fakat bazı durumlarda çocukların bu duygu ile başa çıkamadıkları için psikolojik desteğe ihtiyaç duyduklarını ifade etti. Anne babaları bu konuda dikkatli olmaları için uyardı ve çocukların hangi davranışlarının psikolojik destek gerektiğini açıkladı.

Bu duydu doğaldır!

Bir çocuk için anne babası hayattaki en kıymetli insanlardır. Bu iki kişinin sevgisini paylaşmak ise hayattaki en zor şeydir. Bir çocuğun kardeşini kıskanmaması mümkün değildir. Yani anne babanın ilgisini ve sevgisini kıskanmak doğaldır. Burada problem, çocuğun kardeşini kıskanma derecesidir. Eğer kıskançlık kardeşine zarar verme, davranış problemlerinin artması gibi ağır derecede olursa endişe etmek gerekir. Bu kıskançlığın hafif ya da ağır olmasını belirleyen çocuğun tepkilerinin sıklığı ve sürekliliğidir.
Çocuğunuz şu tepkileri gösteriyorsa endişelenmeyin!

– Çocuğun kardeşinin doğacağı için annenin hamileliğinden itibaren kaygılı olması
– Kardeş doğduğunda ise bebeklik davranışlarını sergilemesi, ben de emmek istiyorum, bende biberon kullanmak istiyorum gibi taleplerde bulunmak, bebek gibi konuşmak, altına bez bağlanmasını istemesi bunlara örnek olabilir. Tabi bunlar sürekli bir istek halini almış ve aşırı dereceye gelmişse de endişelenmek gerekir.
-Çocuk kıskançlığı içine atmayıp açık bir şekilde “anne kardeşime başka aile bulalım, geldiği yere gönderelim” gibi cümlelerle dile getirmesi
-Anne babanın sevgisini test etmesi, “anne beni seviyor musun, anne bana da sarıl” gibi bebeği sevdiğiniz gibi kendisini sevmenizi istemesi.
-Anne babasının bebeği severken dikkatli bir şekilde incelemesi ve üzgün bir yüz ifadesiyle bakması,
-Bebeğe gelen hediyeler ve gelen oyuncaklarla kendi oynamak istemesi,
-Bebeğin beşiğinde yatmak istemesi,
-Bebek gibi kusması
-Bebekle rekabet içinde olması
Bu davranışlar seyrek ve kısa sürede yapılıyorsa normal bir durumdur fakat bu tepkilerin derecesi artarsa kardeş kıskançlığı endişelenecek boyutlara ulaşmıştır.
Hangi durumlarda çocuğunuzun bu psikolojisini olumsuz etkilendiğini anlayabilirsiniz? Çocuğunuz bu davranışları sergiliyorsa destek almalısınız!
-Kardeşine her fırsatta yaralanması veya hayatını tehlikeye sokacak düzeyde zarar vermeye çalışması
-Geriye dönme (bebek gibi davranma) davranışlarının uzun süre devam etmesi
-Kazanmış olduğu becerilerin geriye dönmesi. Tuvalet eğitimini kazanmış bir çocuğun tekrar altını ıslatması, kakasını altına yapması,
– Kekelemeye başlaması,
– Çok hırçın ve saldırgan davranması
-Gece kâbuslar görmesi
-Uyku düzeninin değişmesi
-Aşırı yeme veya iştahın azalması
-Okul çocuğu ise okul başarısının düşmesi
-Parmak emmesi
-Tırnak yemesi
-Tiklerin başlaması
-İçine kapanması
-Genel bir mutsuzluk halinin devam etmesi
-Normal davranışlarından farklı davranması

Çocuğun kişilik özelliğine, yaşına ve yaşadığı dönemin şartlarına göre kardeşin gelişine vereceği tepki farklı olacaktır. Örneğin çocuğun ilk defa okula başlaması, yeni bir eve taşınması gibi hayatındaki büyük değişikliklerle birlikte kardeşin doğması, durumu biraz daha zorlaştırabilir. Bazı çocuklar daha hassas olabilir veya çok aşırı ilgili ile büyümüş bir çocuksa bebeğin gelişine daha fazla tepki verebilir. Eğer çocuğunuzun kardeşini kabullenmesi zaman alıyor ve çok tepkili davranıyorsa mutlaka profesyonel destek almak gerekir. Çocuğun yaşına göre çeşitli terapi yöntemleri kullanılır. Küçük çocuklarda oyun terapisi kullanılırken biraz daha büyük çocuklarda dışavurumcu sanat terapileri ve kum terapisi kullanılan yöntemlerden bazılarıdır. Çocuğun terapi desteği yanında anne babanın da bu süreci etkili bir şekilde yönetebilmesi için uzman rehberliğinde ilerlemesi gerekir.

Furkan Nesli Dergisi'nden Alıntıdır